حکیمه احمدی زاده شندی؛ رضا شعبانی؛ جواد هروی
چکیده
برپایه اسناد بجا مانده از دوره ساسانی چون کتیبه‌ها، مُهرها و متون پهلوی بر ما مشخص می‌شود که گزینش نامهای مرکب برای شهرها در این عصر بسیار رواج داشته است. شواهد نشان می‌دهد نام شهرهای ایرانِ ساسانی ...
بیشتر
برپایه اسناد بجا مانده از دوره ساسانی چون کتیبه‌ها، مُهرها و متون پهلوی بر ما مشخص می‌شود که گزینش نامهای مرکب برای شهرها در این عصر بسیار رواج داشته است. شواهد نشان می‌دهد نام شهرهای ایرانِ ساسانی که به‌صورت مرکب انتخاب می‌شد، از ترکیب دو یا سه واژه و حتی بیشتر نیز بوده است. ایرانیان در این دوره از تاریخ، علاوه بر نام شهرها در ابعاد مختلف اجتماعی، سیاسی و حتی نظامی، از این شیوه نام‌گذاری پیروی می‌نمودند. ما مشاهده می‌نماییم به سبب اهمیتِ سنت شهرسازی در عصر ساسانی و مبحث نام‌گذاری آن شهرها، شاهنشاهان ساسانی از نام خود برای نام‌گذاری شهرهای نوبنیاد بهره می‌بردند. بدین‌صورت که نام انتخاب‌شده نامی ترکیبی بوده است که یک جزء آن نام پادشاه سازندة آن شهر بود. به یُمن همین روشِ نام‌گذاری است که امروزه نام مرکبِ شهرهایِ فراوانی از عصر ساسانی برایمان به یادگار مانده است. اکنون ما با بررسی نشانه‌های اختصاریِ نامهای مرکبِ شهرها که در مسکوکات ساسانی بجای مانده و همچنین تطبیق آنها با کتیبه‌ها، مهرها و متون پهلوی ساسانی که حاوی ریختِ کاملِ این شهرهای با نام‌ِ مرکب هستند هم نشانه‌ی اختصاریِ مختص به این نام‌ها را به دست خواهیم آورد و هم موقعیت جغرافیایی دقیق آنها را شناسایی خواهیم نمود. تحقیق بر این مسأله همچنین نشان خواهد داد یک نام مرکب که متشکل از دو، سه و یا حتی چهار واژه است، با اهدافی چون تبلیغات سیاسی شاهان به شکل نام اختصاری در معرفی نام شهرها صورت می‌گرفته است
